Bệnh zona là gì?
Bệnh zona là bệnh nhiễm trùng da gây nên do Varicella zoster virus (VZV) với đặc trưng là các tổn thương da dạng ban đỏ, mụn nước, bọng nước thành đám dọc theo đường phân bố của thần kinh ngoại biên khu trú ở một bên cơ thể.
Ai dễ mắc bệnh?
Người nhiễm virus Varicella lần đầu sẽ có biểu hiện bệnh Thuỷ đậu. Sau khi người bệnh khỏi hoàn toàn thủy đậu, virus Varicella vẫn tồn tại và sống ẩn (ngủ) trong hạch thần kinh trong nhiều tháng, nhiều năm, khi gặp điều kiện thuận lợi như: suy giảm miễn dịch, căng thẳng, suy nhược cơ thể… virus sẽ hoạt động trở lại (thức dậy), rời vị trí trú ngụ, di chuyển dọc dây thần kinh để ra ngoài da và gây ra những biểu hiện của bệnh Zona (gồm triệu chứng tổn thương ở da và dây thần kinh). Zona thần kinh có thể kéo dài nhiều năm sau khi sang thương Zona ở da đã lành.
Như vậy bệnh Zona thường gặp ở người cao tuổi, người suy giảm miễn dịch (suy giảm về thần kinh và thể lực, người già yếu, dùng thuốc ức chế miễn dịch, bệnh về máu, đái tháo đường), bệnh tự miễn, stress, điều trị tia xạ, ung thư...
Biến chứng như thế nào?
Tuy việc chẩn đoán và điều trị bệnh zona đã có phác đồ cụ thể, nhưng bệnh có thể gây ra một số biến chứng như: Tổn thương mắt, nhiễm trùng da, Mất thính giác, viêm não- màng não, hoại tử võng mạc cấp tính, liệt mặt ngoại biên, đau sau zona…
Đau sau zona là biến chứng rất thường gặp, đau dai dẳng kéo dài từ nhiều tháng đến hàng năm với biểu hiện rát bỏng, âm ỉ, đau giật, đau nhói như dao đâm trên vùng da đã lành sẹo, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Bệnh zona có lây không?
Bệnh zona không lây nhưng nếu tiếp xúc trực tiếp với vết phát ban ở giai đoạn bùng phát từ khi mụn nước xuất hiện cho đến khi mụn đóng vảy, có thể nhiễm virus Varicella-Zoster và phát triển thành bệnh thủy đậu. Sau khi khỏi bệnh, virus có thể tái hoạt động sau một vài năm và gây ra zona thần kinh.
Đối tượng cần phải tiêm ngừa bệnh Zona?
Người lớn tuổi từ 50 tuổi trở lên, đặc biệt đối với người có bệnh nền,
Người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc Zona do có tình trạng suy giảm miễn dịch (dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc mắc các bệnh lý gây suy giảm miễn dịch khác,dùng thuốc sau ghép tạng, ung thư)
Người đã chữa bệnh bằng hóa trị, xạ trị
Đã bị Zona trước đó (vì Zona có thể tái phát nhiều lần)
Phòng ngừa bệnh Zona bằng cách tiêm vắc xin
Tại Việt Nam, Bộ Y tế Việt Nam cấp phép lưu hành cho vacxin zona thần kinh Shingrix từ ngày 15/5/2024.
Lịch tiêm cụ thể như sau:
Đối với người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc Zona thần kinh (người bị suy giảm miễn dịch hoặc bị ức chế miễn dịch hoặc có khả năng bị ức chế miễn dịch do bệnh lý/liệu pháp điều trị …)
Lịch tiêm 2 mũi như sau:
- Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
- Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1
Đối với người từ 50 tuổi trở lên (hệ miễn dịch bình thường)
Lịch tiêm 2 mũi như sau:
- Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
- Mũi 2: 2 tháng sau mũi 1
Hiện nay Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ đã triển khai tiêm vắc xin ngừa Zona tại 2 cơ sở:
Địa chỉ 1: Số 01 Ngô Đức Kế, phường Tân An, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
+ Điện thoại: 02923 811779
Địa chỉ 2: Số 400 Nguyễn Văn Cừ Nối Dài, phường An Bình, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ
+ Điện thoại: 0292 3 825268
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ
