Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơhttps://cdccantho.vn/uploads/cdc-logo-final-2-120x120.png
Thứ ba - 12/09/2023 22:15
PGS.TS. Phạm Đức Mạnh, Phó Cục Trưởng, Cục Phòng, chống HIV/AIDS phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị triển khai Thông tư 07/2023/TT-BYT cho Trung tâm Kiểm soát bệnh tật các tỉnh
Ngày 04/04/2023, Bộ Y tế ban hành Thông tư 07/2023/TT-BYT hướng dẫn quy trình, phương pháp giám sát dịch tễ học HIV/AIDS và giám sát các các bệnh lây truyền qua đường tình dục (văn bản trên có hiệu lực từ 01/06/2023). Theo Thông tư này, phương pháp giám sát dịch tễ học HIV/AIDS bao gồm: giám sát phát hiện nhiễm HIV; giám sát ca bệnh HIV/AIDS và giám sát trọng điểm. Vậy, giám sát phát hiện nhiễm HIV và giám sát ca bệnh HIV/AIDS thực hiện như thế nào? 1. Phương pháp giám sát phát hiện nhiễm HIV: Giám sát phát hiện nhiễm HIV: là việc thu thập thông tin về các chỉ số dịch tễ học HIV/AIDS của các nhóm đối tượng có nguy cơ khác nhau để phát hiện trường hợp nhiễm HIV. Phương pháp giám sát phát hiện nhiễm HIV bao gồm: tư vấn trước và sau xét nghiệm HIV, xét nghiệm HIV, thu thập/tổng hợp và báo cáo về chỉ số dịch tễ học HIV/AIDS. Đối tượng ưu tiên của giám sát phát hiện nhiễm HIV bao gồm: người sử dụng ma túy, người bán dâm, người có quan hệ tình dục đồng giới, người chuyển đổi giới tính, vợ/chồng/bạn tình của người nhiễm HIV, người mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, người di biến động; người mắc bệnh lao; người có triệu chứng lâm sàng nghi ngờ nhiễm HIV/AIDS; phạm nhân, người bị tạm giam,.. 1.1. Quy trình tư vấn, xét nghiệm hỗ trợ công tác giám sát phát hiện nhiễm HIV được thực hiện theo quy định hiện hành như: Thông tư 01/2015/TT-BYT về việc hướng dẫn tư vấn phòng, chống HIV/AIDS tại cơ sở y tế; Quyết định 2673/QĐ-BYT năm 2018 về việc ban hành hướng dẫn tư vấn, xét nghiệm HIV tại cộng đồng và Quyết định 2674/QĐ-BYT năm 2018 về hướng dẫn quốc gia xét nghiệm HIV. 1.2. Quy trình thu thập, tổng hợp và báo cáo về chỉ số dịch tễ học HIV/AIDS: - Thu thập, tổng hợp và báo cáo về chỉ số dịch tễ học HIV/AIDS của người được xét nghiệm thực hiện như sau: + Cơ sở xét nghiệm sàng lọc thu thập và chuyển thông tin của người có kết quả xét nghiệm sàng lọc HIV có phản ứng qua hệ thống quản lý thông tin HIV/AIDS (sau đây gọi là hệ thống HIV-INFO) hoặc bằng văn bản tới cơ sở xét nghiệm khẳng định HIV; + Cơ sở xét nghiệm khẳng định HIV tiếp nhận thông tin của người có kết quả xét nghiệm sàng lọc HIV có phản ứng từ cơ sở xét nghiệm sàng lọc HIV gửi đến trên hệ thống HIV-INFO hoặc bằng văn bản. - Cập nhật thông tin, chuyển gửi và trả kết quả xét nghiệm khẳng định HIV dương tính thực hiện như sau: + Sau khi có kết quả xét nghiệm khẳng định HIV, cơ sở xét nghiệm khẳng định HIV có trách nhiệm cập nhật kết quả xét nghiệm khẳng định HIV lên hệ thống HIV-INFO và chuyển gửi kết quả xét nghiệm khẳng định HIV bằng bản giấy hoặc bản điện tử cho cơ sở lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc hoặc trả kết quả xét nghiệm khẳng định HIV dương tính cho người được xét nghiệm HIV; + Cơ sở xét nghiệm sàng lọc tiếp nhận kết quả xét nghiệm khẳng định HIV từ cơ sở xét nghiệm khẳng định HIV và cập nhật thông tin về cơ sở xét nghiệm khẳng định HIV. - Cơ sở xét nghiệm khẳng định HIV thực hiện báo cáo giám sát phát hiện nhiễm HIV quy định tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư này và gửi báo cáo về cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS quy định tại Điều 6 Thông tư này. - Cơ sở xét nghiệm sàng lọc và cơ sở xét nghiệm khẳng định HIV chuyển thông tin của người nhiễm HIV tới cơ sở điều trị HIV/AIDS nơi người nhiễm HIV đăng ký điều trị. 1.3. Quy trình thông báo kết quả xét nghiệm HIV dương tính cho cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ giám sát dịch tễ học HIV/AIDS: - Sau khi có kết quả xét nghiệm khẳng định HIV dương tính, cơ sở xét nghiệm khẳng định HIV thông báo cho cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ giám sát dịch tễ học HIV/AIDS (cấp huyện, tỉnh, Việc, Cục) qua hệ thống HIV-INFO; - Sau khi nhận thông báo về kết quả xét nghiệm HIV dương tính của cơ sở xét nghiệm khẳng định HIV, cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS thực hiện việc quản lý thông tin của người được xét nghiệm khẳng định HIV dương tính theo quy định. 2. Phương pháp giám sát ca bệnh HIV: Giám sát ca bệnh HIV/AIDS bao gồm: giám sát người nhiễm HIV; giám sát tình trạng điều trị người nhiễm HIV; giám sát người nhiễm HIV tử vong. Đối tượng giám sát ca bệnh HIV/AIDS là người nhiễm HIV. 2.1. Quy trình quản lý thông tin của người được xét nghiệm khẳng định HIV dương tính: thực hiện theo 5 cấp độ quản lý: Cấp TW: Sau khi nhận được thông tin về người nhiễm HIV, Cục Phòng, chống HIV/AIDS thực hiện Cập nhật thông tin về người nhiễm HIV lên hệ thống HIV-INFO. Sau đó rà soát, đối chiếu, xác minh thông tin về người nhiễm HIV khi có yêu cầu trên hệ thống HIV-INFO; Phối hợp với các Viện tổ chức triển khai giám sát phát hiện nhiễm HIV và đánh giá nguy cơ lây nhiễm HIV khi có số người nhiễm HIV gia tăng theo hướng dẫn chuyên môn. Cấp Khu vực (Viện): sau khi nhận được thông tin về người nhiễm HIV, các Viện thực hiện cập nhật, rà soát, đối chiếu, xác minh thông tin của người nhiễm HIV. Sau đó phối hợp với Cục Phòng, chống HIV/AIDS và cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp tỉnh tổ chức giám sát phát hiện nhiễm HIV và đánh giá nguy cơ lây nhiễm HIV khi có số người nhiễm HIV gia tăng theo hướng dẫn chuyên môn. Cấp tỉnh: sau khi nhận được thông tin về người nhiễm HIV, cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp tỉnh thực hiện cập nhật, rà soát, đối chiếu, xác minh thông tin của người nhiễm HIV. Sau đó thông báo cho cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp huyện nơi người nhiễm HIV đang sinh sống hoặc thường trú trên hệ thống HIV-INFO. Và tổ chức giám sát phát hiện nhiễm HIV trên địa bàn và đánh giá nguy cơ lây nhiễm HIV khi có số người nhiễm HIV gia tăng theo hướng dẫn chuyên môn. Cấp huyện: sau khi nhận được thông tin về người nhiễm HIV, cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp huyện thực hiện cập nhật thông tin về người nhiễm HIV. Chủ trì, phối hợp với Trạm Y tế xã tổ chức triển khai rà soát, đối chiếu, xác minh và cập nhật thông tin về người nhiễm HIV nhận được từ cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp tỉnh lên hệ thống HIV-INFO. Thông báo thông tin về người nhiễm HIV cho Trạm Y tế xã nơi người nhiễm HIV đang sinh sống hoặc thường trú qua hệ thống HIV-INFO. Tổ chức giám sát phát hiện nhiễm HIV trên địa bàn huyện và đánh giá nguy cơ lây nhiễm HIV khi có số người nhiễm HIV gia tăng theo hướng dẫn chuyên môn. Cấp xã: sau khi nhận được thông tin về người nhiễm HIV, Trạm Y tế xã thực hiện rà soát, hiệu chỉnh thông tin người nhiễm HIV trên hệ thống HIV-INFO. Sau đó phối hợp với cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp huyện đánh giá nguy cơ lây nhiễm HIV khi có số người nhiễm HIV gia tăng theo hướng dẫn chuyên môn. 2.2. Quy trình quản lý thông tin người nhiễm HIV đang điều trị HIV/AIDS: - Bước 1: Sau khi người nhiễm HIV vào cơ sở và điều trị, cơ sở điều trị HIV/AIDS thông báo thông tin về điều trị HIV/AIDS cho cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp tỉnh/TP. - Bước 2: Tại tỉnh/TP, sau khi nhận được thông tin về người nhiễm HIV đang điều trị HIV/AIDS, cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp tỉnh thực hiện cập nhật thông tin về điều trị HIV/AIDS của người nhiễm HIV lên hệ thống HIV-INFO; Sau đó rà soát, đối chiếu thông tin về người nhiễm HIV điều trị HIV/AIDS lần đầu với dữ liệu điều trị HIV/AIDS trên hệ thống HIV-INFO; Tiếp theo thông báo danh sách người nhiễm HIV đang điều trị HIV/AIDS cho cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp huyện nơi người nhiễm HIV đang sinh sống hoặc thường trú trên hệ thống HIV-INFO; Cuối cùng là báo cáo tình hình điều trị HIV/AIDS của người nhiễm HIV về Cục Phòng, chống HIV/AIDS và Viện khu vực. Bước 3: Tại huyện, sau khi nhận được thông tin điều trị HIV/AIDS của người nhiễm HIV, cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp huyện thực hiện cập nhật thông tin về điều trị HIV/AIDS của người nhiễm HIV và gửi báo cáo tình hình điều trị HIV/AIDS của người nhiễm HIV cho cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp tỉnh; Sau đó thông báo danh sách người nhiễm HIV đang điều trị HIV/AIDS cho Trạm Y tế xã. Cuối cùng là rà soát, đối chiếu thông tin về người nhiễm HIV điều trị HIV/AIDS lần đầu với dữ liệu điều trị HIV/AIDS trên hệ thống HIV-INFO. Bước 4: Tại xã, sau khi nhận được thông tin về người nhiễm HIV đang điều trị HIV/AIDS, Trạm Y tế xã cập nhật thông tin lên hệ thống HIV-INFO. Bước 5: (tại Viện, khu vực) sau khi nhận được thông tin về người nhiễm HIV đang điều trị HIV/AIDS, Viện khu vực thực hiện cập nhật thông tin về điều trị HIV/AIDS của người nhiễm HIV và báo cáo tình hình điều trị HIV/AIDS của người nhiễm HIV cho Cục Phòng, chống HIV/AIDS. Sau đó rà soát thông tin người nhiễm HIV đang điều trị HIV/AIDS trên địa bàn phụ trách trên hệ thống HIV-INFO. Bước 6: sau khi nhận được thông tin về người nhiễm HIV đang điều trị HIV/AIDS, Cục Phòng, chống HIV/AIDS thực hiện cập nhật thông tin về điều trị HIV/AIDS của người nhiễm HIV. Sau đó rà soát và phản hồi thông tin người nhiễm HIV đang điều trị HIV/AIDS trên toàn quốc trên hệ thống HIV-INFO cho các cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS. 2.3. Quy trình quản lý thông tin người nhiễm HIV tử vong: - Sau khi nhận được thông tin người nhiễm HIV tử vong tại địa phương, Trạm Y tế xã phối hợp với cán bộ tư pháp xã nơi người nhiễm HIV tử vong sinh sống hoặc thường trú có trách nhiệm thu thập thông tin, cập nhật lên hệ thống HIV-INFO hoặc gửi bằng văn bản cho cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp huyện. - Sau khi nhận được thông tin người nhiễm HIV tử vong, cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS cấp huyện cập nhật thông tin của người nhiễm HIV tử vong lên hệ thống HIV-INFO. - Sau khi nhận được thông tin người nhiễm HIV tử vong, cơ quan giám sát dịch HIV/AIDS các cấp phân công cán bộ đầu mối về giám sát dịch HIV/AIDS quản lý, sử dụng thông tin phục vụ giám sát dịch tễ học HIV/AIDS theo chức năng nhiệm vụ. Thông tư 07/2023/TT-BYT được Bộ Y tế ban hành với mong muốn các địa phương sẽ thực hiện tốt công tác quản lý người nhiễm HIV/AIDS góp phần đạt được mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ
