Việc đa dạng hóa dịch vụ tư vấn, xét nghiệm HIV tại cơ sở y tế, tại cộng đồng và tự xét nghiệm HIV sẽ đẩy mạnh việc kết nối các dịch vụ như: dự phòng, tư vấn, xét nghiệm, điều trị HIV/AIDS và các hỗ trợ xã hội… hướng tới 95% tỷ lệ người nhiễm HIV trong cộng đồng biết tình trạng HIV của mình vào năm 2030, theo Chiến lược Quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2023.
Xét nghiệm HIV là cách duy nhất để biết một người có bị nhiễm HIV hay không, từ đó giúp người nhiễm sớm biết được tình trạng nhiễm HIV của bản thân, nhằm dự phòng lây nhiễm cho người thân, những người xung quanh và cho cộng đồng. Xét nghiệm HIV cũng là cơ sở để có các biện pháp can thiệp khác nhằm tránh nguy cơ lây nhiễm cho bản thân như điều trị PrEP, hơn thế nữa phục vụ cho công tác điều trị HIV/AIDS.
Hiện tại, Cần Thơ có các mô hình tư vấn xét nghiệm phù hợp với từng nhóm có hành vi nguy cơ cao gồm người sử dụng ma túy, nam quan hệ tình dục đồng giới, chuyển giới nữ, phụ nữ bán dâm, phạm nhân; mở rộng triển khai xét nghiệm cho bạn tình, bạn chích của người nhiễm HIV; xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai. Ứng dụng các kỹ thuật, sinh phẩm xét nghiệm mới, phương pháp lấy mẫu mới trong chẩn đoán HIV, xác định những người có hành vi nguy cơ cao để triển khai các biện pháp can thiệp phù hợp phòng lây nhiễm HIV.
Căn cứ theo tình hình dịch HIV/AIDS qua các năm tại thành phố Cần Thơ cho thấy, tỷ lệ người nhiễm mới ngày càng tăng; tập trung ở độ tuổi thanh thiếu niên, chủ yếu lây qua hành vi quan hệ tình dục. Đáng lo ngại là ở nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới. Đây là một thử thách lớn cho chương trình Phòng, chống HIV/AIDS tại Cần Thơ nói riêng và cả nước nói chung.
Theo số liệu báo cáo, trong 9 tháng đầu năm 2023, tỷ lệ phát hiện dương tính trong tư vấn xét nghiệm HIV chiếm gần 4,0% và tất cả đều được chuyển gửi điều trị ARV thành công.
Ngoài ra, còn thực hiện chương trình cung cấp test HIV bằng dịch miệng với hình thức đặt hàng trực tuyến qua website: tuxetnghiem.vn. Quy trình cung cấp test đảm bảo tính bảo mật, nhanh chóng, thuận tiện. Thông qua trang web: tuxetnghiem.vn, đã thực hiện cấp phát test tự xét nghiệm HIV cho 1.499 đơn hàng, trong đó 41 trường hợp có phản ứng, 39 trường hợp được khẳng định dương tính và 02 trường hợp khẳng định âm tính, chuyển gửi điều trị ARV thành công 38 trường hợp.
Như vậy, tư vấn xét nghiệm sớm để biết tình trạng nhiễm HIV là việc làm hết sức quan trọng trong dự phòng sự lây lan HIV sang người khác, ngăn chặn nguồn lây nhiễm ra cộng đồng.