Thạc sĩ Lâm Hoàng Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ cho biết: “Việc thực hiện QTMTLĐ tại cơ sở lao động, nơi làm việc là điều hết sức cần thiết, một mặt giúp kiểm soát các yếu tố nguy hại, ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động; khi phát hiện những yếu tố này vượt tiêu chuẩn cho phép, các đơn vị, doanh nghiệp sẽ kịp thời có biện pháp kiểm soát, cải thiện điều kiện làm việc, đảm bảo môi trường lao động an toàn, phòng tránh bệnh nghề nghiệp cho người lao động. Mặt khác, kết quả QTMTLĐ cũng đánh giá mức độ tiếp xúc, đồng thời là cơ sở để thực hiện chế độ phụ cấp độc hại cho nhân viên, người lao động. Do đó, khi tổ chức QTMTLĐ, các doanh nghiệp nên lựa chọn những đơn vị uy tín, có đủ năng lực, điều kiện về cơ sở, vật chất, trang thiết bị và nhân lực thực hiện về lĩnh vực này, từ đó giúp đảm bảo tính chính xác, khách quan trong việc đánh giá những yếu tố nguy hại, góp phần đảm bảo quyền lợi cho người lao động”.
Luật An toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ) số 84/2015/QH13 được Quốc hội ban hành ngày 25/6/2015 có quy định cụ thể về trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn của người sử dụng lao động và người lao động trong việc thực hiện đảm bảo ATVSLĐ tại cơ sở sản xuất. Theo đó, cụ thể tại Điều 18, về kiểm soát các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc có quy định người sử dụng lao động phải tổ chức đánh giá, kiểm soát yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc để đề ra các biện pháp kỹ thuật ATVSLĐ, chăm sóc sức khỏe cho người lao động; thực hiện các biện pháp khử độc, khử trùng cho người lao động làm việc ở nơi có yếu tố gây nhiễm độc, nhiễm trùng. Đối với yếu tố có hại được Bộ trưởng Bộ Y tế quy định giới hạn tiếp xúc cho phép để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động thì người sử dụng lao động phải tổ chức QTMTLĐ để đánh giá yếu tố có hại ít nhất một lần trong một năm. Đơn vị tổ chức QTMTLĐ phải có đủ điều kiện về cơ sở, vật chất, trang thiết bị và nhân lực. Đối với yếu tố nguy hiểm thì người sử dụng lao động phải thường xuyên kiểm soát, quản lý đúng yêu cầu kỹ thuật nhằm bảo đảm ATVSLĐ tại nơi làm việc và ít nhất một lần trong một năm phải tổ chức kiểm tra, đánh giá yếu tố này theo quy định của pháp luật.
Luật ATVSLĐ cũng quy định ngay sau khi có kết quả QTMTLĐ để đánh giá yếu tố có hại và kết quả kiểm tra, đánh giá, quản lý yếu tố nguy hiểm tại nơi làm việc, người sử dụng lao động phải thông báo công khai cho người lao động tại nơi QTMTLĐ và nơi được kiểm tra, đánh giá, quản lý yếu tố nguy hiểm; cung cấp thông tin khi tổ chức công đoàn, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền yêu cầu. Đồng thời, có biện pháp khắc phục, kiểm soát các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc nhằm bảo đảm ATVSLĐ, chăm sóc sức khỏe cho người lao động.
Tại thành phố Cần Thơ, thời gian qua, nhằm củng cố và phát huy các hoạt động về ATVSLĐ trên địa bàn, đặc biệt trong lĩnh vực QTMTLĐ, Trung tâm Bảo vệ Sức khỏe lao động và Môi trường thành phố Cần Thơ trước đây, nay được sáp nhập về Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ (từ ngày 1/7/2019), trên cơ sở kế thừa và tiếp tục phát triển về lĩnh vực này. Trung tâm thực hiện QTMTLĐ theo nhiệm vụ và dịch vụ cho hầu hết các ngành nghề sản xuất như ngành Y tế theo các chương trình Phòng chống bệnh nghề nghiệp, chương trình quan trắc môi trường y tế cho các bệnh viện tuyến trung ương và tuyến thành phố ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long; các hợp đồng dịch vụ hàng năm với các cơ sở lao động trong ngành dầu khí, may mặc, xi măng, xăng dầu, hóa chất, giày da, nông nghiệp, thực phẩm... Từ năm 2017 đến nay, Trung tâm đã thực hiện QTMTLĐ với các hoạt động tư vấn, khảo sát, đo đạc lấy mẫu phân tích, báo cáo và đề xuất các giải pháp cải thiện điều kiện làm việc trong môi trường lao động cho hơn 2.100 lượt đơn vị.
Để đáp ứng yêu cầu công tác quan trắc yếu tố có hại trong môi trường lao động, Trung tâm đã đầu tư các hệ thống, trang thiết bị quan trắc hiện đại, cùng với các phòng thí nghiệm lý hóa đạt tiêu chuẩn ISO 17025. Tháng 10/2019 vừa qua, Đoàn công tác của Cục Quản lý môi trường y tế, Bộ Y tế, trong buổi làm việc tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ về việc kiểm tra đơn vị đã công bố đủ điều kiện quan trắc môi trường lao động (QTMTLĐ) năm 2019, Trung tâm cũng được đoàn ghi nhận và đánh giá cao hoạt động thực hiện QTMTLĐ cho các đơn vị trên địa bàn, theo đó Trung tâm có hồ sơ công bố đơn vị đủ điều kiện thực hiện QTMTLĐ đúng với thực tế; năng lực QTMTLĐ đáp ứng theo quy định tại Nghị định 44/2016/NĐ-CP, Nghị định 140/2018/NĐ-CP của Chính phủ về nhân sự, cơ sở vật chất và trang thiết bị.
Theo Thạc sĩ Lâm Hoàng Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ, hiện nay các đơn vị, cơ sở doanh nghiệp đã xác định được tầm quan trọng trong công tác đảm bảo ATVSLĐ cho người lao động, phương tiện bảo vệ cá nhân được trang bị ngày càng đầy đủ, chất lượng hơn. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng đã thực hiện biện pháp cải thiện môi trường lao động nhằm giảm thiểu các yếu tố độc hại gây ảnh hưởng sức khỏe người lao động. Tuy nhiên, qua thực tế kiểm tra vẫn còn một số nơi, môi trường sản xuất, điều kiện làm việc chưa tốt, người lao động còn làm việc trong môi trường độc hại; các yếu tố nguy hiểm, có hại vượt mức cho phép như: bụi, ồn, hơi khí độc, rác thải chậm được xử lý và cải thiện; công tác tự kiểm tra về ATVSLĐ ở một số doanh nghiệp chưa đúng định kỳ hoặc có thực hiện nhưng còn mang tính chất “đối phó”.
Trong thời gian tới, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Cần Thơ sẽ tiếp tục tăng cường công tác phối hợp liên ngành trong thanh, kiểm tra, xử lý nghiêm các công ty không thực hiện tốt quy định pháp luật về ATVSLĐ và các chế độ, chính sách, quyền lợi của người lao động. Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kiến thức về ATVSLĐ; tổ chức tọa đàm, giới thiệu các thông tư, nghị định mới về ATVSLĐ; triển khai mô hình quản lý ATVSLĐ tại các doanh nghiệp… Riêng đối với lĩnh vực QTMTLĐ, Trung tâm sẽ có kế hoạch đưa hoạt động ngày càng đi vào chiều sâu để đáp ứng các yêu cầu công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực ATVSLĐ, hướng tới chăm sóc và bảo vệ sức khỏe toàn diện cho người lao động.
Các doanh nghiệp cũng cần thường xuyên quan tâm đến công tác ATVSLĐ, tổ chức đánh giá QTMTLĐ định kỳ để người lao động được làm việc trong môi trường bảo đảm an toàn, ngăn chặn những tổn thất về tính mạng, sức khỏe, giúp tăng năng suất, hiệu quả làm việc, chất lượng sản phẩm. Từ đó cũng chính là giúp doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh, tăng thu nhập và phát triển bền vững.
Hương Giang
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ
